Organlar ve Duygular Arasındaki İlişki

 

Geleneksel Çin Tıbbının (GÇT) organlar ve duygular arasındaki bağlantıları.

NOT: Bu yazı, GÇT hakkında genel bir bilgi sunmak amacıyla hazırlanmıştır ve tıbbi tavsiye olarak değerlendirilmemelidir.

Resim Açıklaması: 

Adness and Grief (Lung): Üzüntü ve keder (Akciğer)

Anger (Liver): Öfke (Karaciğer)

Joy (Heart): Neşe (Kalp)

Worry (Spleen): Endişe (Dalak)

Fear (Kidney): Korku (Böbrek)

Geleneksel Çin Tıbbı'nın (GÇT) binlerce yıllık geçmişi boyunca, insan vücudu ve zihni arasındaki karmaşık ilişkiyi anlamak için derinlemesine araştırmalar yapılmıştır. GÇT, sadece fiziksel hastalıkları tedavi etmekle kalmaz, aynı zamanda duygusal ve zihinsel sağlığın da vücut üzerindeki etkilerini inceler. Bu yazımızda, GÇT'nin temel prensiplerinden biri olan organlar ve duygular arasındaki bağlantıya odaklanacağız. Özellikle dalak, akciğer, karaciğer, kalp ve böbrek organlarının hangi duygularla ilişkili olduğu ve bu bağlantının sağlık üzerindeki etkileri hakkında detaylı bilgiler sunacağız.

Dalak : vücudun bağışıklık sisteminde önemli bir rol oynar ve kan filtresi görevi görerek eski kan hücrelerini, bakterileri temizler.  GÇT, dalak aşağıdaki duygular ve rahatsızlıklarla bağlantılıdır:

• Duygular : Endişe, dalgınlık veya belirli bir konuya aşırı odaklanma gibi aşırı zihinsel çalışma
• Dalağın işlevi : Gıda sindirimi ve besin emilimi, kan ve enerji oluşumuna yardımcı olmak ve kanı kan damarlarında tutmak; kaslar, ağız ve dudaklarla bağlantılıdır; ayrıca düşünme, çalışma ve hafızayla da ilgilidir
• Dalak dengesizliğinin belirtileri : Yorgunluk, iştahsızlık, mukus akıntısı, zayıf sindirim, karın şişkinliği, gevşek dışkı, ishal, zayıf kaslar, soluk dudaklar, morarma, aşırı adet kan akışı ve diğer kanama bozuklukları
• Dalak koşulları : Dalak qi eksikliği, dalak qi'sinin inmesi, dalak yang eksikliği

 

Akciğer: Vücuda oksijen getirir ve karbondioksiti uzaklaştırır. Keder ve aşağıdaki durumlarla bağlantılı olduğuna inanılır:

• Duygular : Keder , üzüntü ve kopukluk
• Akciğer fonksiyonu : Solunum, havadan enerji getirir ve bunun vücuda dağıtılmasına yardımcı olur; su metabolizmasını düzenlemek için böbreklerle birlikte çalışırlar; bağışıklık sisteminde ve virüslere ve bakterilere karşı dirençte önemlidirler; ter bezlerini ve vücut tüylerini düzenlerler ve cilde nem sağlarlar
• Akciğer dengesizliğinin belirtileri : Nefes darlığı ve sığ solunum, terleme, yorgunluk, öksürük, sık soğuk algınlığı ve grip, alerjiler, astım ve diğer akciğer rahatsızlıkları, kuru cilt, depresyon ve aşırı ağlama
• Akciğer rahatsızlıkları : Akciğer qi eksikliği, akciğer yin eksikliği ve akciğerleri tıkayan soğuk nem

Karaciğer: Sindirim ve besinlerin işlenmesi temel işlevleridir.  Öfke, depresyon ve aşağıdaki fiziksel semptomlarla ilişkilendirilir:

• Duygular : Öfke, kızgınlık, hayal kırıklığı, sinirlilik, küskünlük ve "kontrolden çıkma"
• Karaciğer fonksiyonu : Vücutta enerji ve kanın düzgün akışında rol oynar; safra salgısını düzenler ve kanı depolar; tendonlar, tırnaklar ve gözlerle bağlantılıdır
• Karaciğer dengesizliğinin belirtileri : Göğüslerde gerginlik, adet ağrısı, baş ağrısı, sinirlilik, yersiz öfke, baş dönmesi, kuru, kırmızı gözler ve diğer göz rahatsızlıkları ve tendonit
• Karaciğer rahatsızlıkları : Karaciğer qi durgunluğu, karaciğer ateşi

Kalp: Neşe ile ilişkilendirilir ancak neşenin dengesizliği ya çok fazla (huzursuzluk veya tedirginlik) ya da çok az (depresyon) olarak ifade edilir.  Kalp ile bağlantılı zihinsel ve fiziksel rahatsızlıklar;

• Duygular : Coşku ve canlılık eksikliği, zihinsel huzursuzluk, depresyon, uykusuzluk, umutsuzluk
• Kalp fonksiyonu : Kan dolaşımını ve kan damarlarını düzenler; düzenli ve dengeli nabızdan sorumludur ve canlılık ve ruhu etkiler; dil, cilt ve atardamarlarla bağlantılıdır
• Kalp dengesizliğinin belirtileri : Uykusuzluk, çarpıntı, düzensiz kalp atışı, aşırı rüya görme, zayıf uzun vadeli hafıza ve psikolojik bozukluklar
• Kalp rahatsızlıkları : Kalp yin ve kalp ateşi

Böbrek: Atıkları ve fazla sıvıyı temizler. Böbrek, qi dengesizliği kronik korku veya kaygı olarak ortaya çıkar.

• Duygular : Korkmuş, iradesi zayıf, güvensiz, mesafeli ve izole
• Böbrek fonksiyonu : Üreme, büyüme, gelişme ve olgunlaşmadan sorumludur; su metabolizması ve solunumda akciğerlerle ilişkilidir; kemikler, dişler, kulaklar ve saçlarla bağlantılıdır
• Böbrek dengesizliğinin belirtileri : Sık idrara çıkma, idrar tutamama, gece terlemeleri, ağız kuruluğu, kısa süreli hafıza zayıflığı , bel ağrısı, kulak çınlaması, işitme kaybı, diğer kulak rahatsızlıkları, erken yaşta beyazlayan saçlar, saç dökülmesi ve osteoporoz
• Böbrek rahatsızlıkları : Böbrek yin eksikliği, böbrek yang eksikliği

GÇT'de Kullanılan Bazı Terimler

• Qi: Evrende ve vücuttaki yaşam enerjisini ifade eder.
• Yin: Soğuk, karanlık, pasif ve içe dönük enerjiyi temsil eder.
• Yang: Sıcak, aydınlık, aktif ve dışa dönük enerjiyi temsil eder.
• Eksiklik: Bir organın enerjisinin veya özünün yetersiz olması.
• Aşırı: Bir organın enerjisinin veya özünün aşırı olması.

Sonuç olarak, GÇT, organların sadece fiziksel değil, aynı zamanda duygusal ve zihinsel sağlıkla da yakından ilişkili olduğunu vurgulayan bütüncül bir yaklaşım sunar. Bu yaklaşım, duygusal dengesizliklerin fiziksel rahatsızlıklara neden olabileceğini ve bu rahatsızlıkların sadece fiziksel değil, aynı zamanda duygusal ve zihinsel düzeyde de tedavi edilmesi gerektiğini öne sürer.