Bilgi Güvenliğinin 62 kuralı

 

Temel Bilgi Güvenliği İçin 62 Öneri

 

Temel bilgi güvenliği farkındalığına Siber Güvenlik, Dijital Ayak İzi, Dijital Mahremiyet, Dijital Vatandaşlık, Siber Zorbalık konuları başta olmak üzere hayatın her alanında gün geçtikçe daha fazla ihtiyaç duyulmaktadır. Dijital dünyada %100 güvenlikten bahsetmek neredeyse olanaksızdır ve çok sayıda tedbir alınması gerekir. Ancak, teknoloji ilerledikçe dolandırma ve kandırılma yöntemleri de gelişmekte ve değişmektedir. Amaç maksimum düzeyde güvenliğin sağlanabilmesidir.

Bu nedenle konuya biraz daha dikkat çekmek amacıyla toplumun her katmanındaki vatandaşlarımızın dikkat etmesi gereken bazı 60 kural şöyle sıralanmıştır:

 Genel Güvenlik Kuralları

1-    Paylaşmadan önce bir kez daha düşünmek,

2-    Yabancı “arkadaşlar”ı potansiyel tehlike kaynağı olarak değerlendirmek,

3-    Ortam sala olsa da suçun gerçek olduğunu akıldan çıkarmamak,

4-    Dijital dünyada izlerin silinmeyeceğini bilmek,

5-    Lisanslı program kullanmak,

6-    İşletim sistemi ve diğer tüm programların güncellemelerini yapmak,

7-    Mutlaka anti virüs yazılımı ve güvenlik duvarı kullanmak,

8-    Mümkün olduğunca açık kaynak kodlu yazılım kullanmak,

9-    Kaynağını bilmediğiniz e-mailleri açmamak, eklerini indirmemek,   

10- Kaynağından emin olmadınız linklere tıkamamak,

11- Sürü postalara itibar etmemek, cevap vermemek,

12- Üyelik istenen sitelerde gereğinden fazla kişisel bilgi vermemek,

13- HTTPS protokolü olmayan sitelere daha temkinli yaklaşmak,

14- Arama motoru kullanımında reklamlar ile gerçek sonuçları fark edebilmek,

15- Sahte virüs ve polis uyarılarını dikkate almamak,

16- E-Devlet üzerinden adınıza olan telefon hatlarını kontrol etmek,

17- QR kodlar konusunda hassas davranmak,

18- Ortak internet kullanımı konusunda hukuki sorumluluğa dikkat etmek,

19- Şifresiz Wi-Fi ağlarına bağlanmamak,

20- Bilmediğiniz yerlerde zorunlu olmadıkça şarj istasyonlarını kullanmamak,

21- Bilgisayarınıza BIOS şifresi koymak,

22- Sosyal medya hesaplarındaki sohbetleri sürekli kayıt altında tutmamak,

23- Akıllı ev güvenlik sistemleri, TV ve laptop kameralarını kullanılmadığı zaman kapatmak,

Parola Güvenliği ve Bankacılık İşlemleri

24- Parolaları hiç kimse ile paylaşmamak,  

25- Parola yöneticisi uygulamaları kullanmak,  

26- 2 Adımlı kimlik doğrulaması yapmak,

27- Ardışık sözlük kelimelerinin kullanmamak,

28- T.C. Kimlik numarası, doğum tarihi, çocukların adları vb. kullanmamak,

29-  Gizli sorulardaki açıklık vermemek,

30- En az 8 karakter ve farklı karakter setleri (büyük küçük harf, sayı) kullanmak,

31- Bir yerin, sporun, takımın veya en sevdiğiniz şeylerin adını kullanmamak,

32- Her web sitesinde ve her uygulamada aynı şifre kullanmamak,

33- Şifre sıfırlama mesajları konusunda dikkatli davranmak,

34- Şifreleri kâğıda yazıp resmini çekmemek,

35- Şifreleri mobil cihazlarda oluşturulan not defterlerine kayıt etmek,

36- Periyodik şifre yenilemede ardışık sayılar kullanmak,

37- Sahte çağrı merkezi aramalarına karşı dikkatli olmak,

38- Telefonda kendini polis, savcı vb. olarak tanıtanlara itibar etmemek, bilgiyi resmi kaynaklardan teyit etmek,

39- Çevrimiçi alışverişlerde 3D güvenlik yöntemi kullanmak,

40- Çevrimiçi alışverişlerde “sanal kart” kullanmak,

41- İnternet bankacılık işlemlerini bankanın uygulaması (App) üzerinden yapmak,

42- Her web sitesinin çerezlerini kabul etmemek,

43- Çok cazip görünen teklif içeren mesajlara itibar etmemek.

 

Ebeveynlere Öneriler

44- Çocuğunuzun internet ve teknoloji kullanımında yaşına uygun zaman ve içerik sınırlaması belirleyin,

45- Çocuklarınızın sizin kullanımınızı örnek alacaklarını hatırlayın,

46- Ebeveyn denetim araçları (Google family link vb.) kullanın,

47- İnternet kullanımı ödül – ceza mekanizması olarak kullanmayın,

48- Oynadıkları oyunlarda karşılıklı sohbet imkânı varsa mutlaka yazıştığı kişilerden haberdar olun,

49- Teknoloji kullanımı çocuğunuzu sosyal hayattan koparmaya başladıysa mutlaka profesyonel yardım alın,

50- Alternatif etkinlikler (kitap okuma, resim yapma, müzik, sokak oyunları vb.) planlamaya gayret gösterin,

51- Özellikle okul öncesi yaşlarda mobil teknolojiler ile tanışmamasına gayret edin,

52- Mobil cihazları “dijital bakıcı” olarak kullanmayın,

53- Çevrim içi satın alma bulunan oyunlara kredi kartınızı tanımlamayın,

54- Çocuğunuzla olan mobil iletişim zorunluluğu için akıllı telefon dışı teknolojileri kullanmaya özen gösterin (kol saati telefon vb.),

55- Bağımlılığı sadece oyun oynamak olarak değerlendirmeyin, ekran başında geçirilen süreyi esas alın (ders çalışma dışında kalan),

56- Çocuklarınızı “üretici internet kullanmaya” teşvik edin,

57- Karşılarına çıkan her bilginin doğru olmayacağını belirtin,

58- Kamu ve üniversite kaynaklarında doğru bilgiye erişim konusunda farkındalık geliştirmesine yardımcı olun,

59-  Sosyal medya kullanımında yaş sınırı ve gizlilik ayarlarına dikkat edin,

60- Tanımadıkları kişilerle kişisel bilgi paylaşımı ve arkadaşlık kurmanın sakıncaları konusunda bilgilendirin,

61- İnternet servis sağlayıcıları tarafından sunulan “aile profili”, “çocuk profili” seçeneklerini değerlendirin,

62- Kişisel veri güvenliği ve dijital mahremiyet konusunda bilgilendirme çalışmaları yapın.

Bu kurallar genel geçer kurallar olup kişisel ve kurumsal olarak farklı konularda da hassasiyet göstermek gerekmektedir. Bu çalışma Siber Güvenlik Farkındalık Eğitim Programları için Valit ASLANKOL tarafından derlenmiştir.